print this page

Het meten van lichtgevoeligheid

Ontwikkeling van een draagbaar instrument om lichtgevoeligheid van objecten te bepalen.

Doel van dit 'microfading'-project was de ontwikkeling van een instrument ter bepaling van de lichtgevoeligheid van museale objecten: draagbaar en overal inzetbaar om direct aan het origineel metingen te verrichten.

Onderzoekers aan het werk tijdens de Microfading Expertmeeting in 2009.

Onderzoekers aan het werk tijdens de Microfading Expertmeeting in 2009.

In musea, archieven en bibliotheken wordt steeds sterker het belang onderkend om collecties door middel van tentoonstellen toegankelijk te maken. Tentoonstelling van waardevolle objecten vergroot echter het risico van schade door blootstelling aan licht. Kleuren kunnen verbleken, terwijl papier kan vergelen. Dit leidt tot een verminderd contrast en waardeverlies, juist van de belangrijkste objecten uit onze collecties.

Tests

Gangbare industriële tests voor de bepaling van de lichtechtheid van materialen zijn ongeschikt voor toepassing op waardevolle originelen. Ook een indirecte schatting van de lichtechtheid − op basis van de chemische identificatie van gebruikte kleurstoffen of pigmenten − heeft zijn beperkingen. Mogelijk biedt de microfading-techniek uitkomst. Met deze techniek kan door middel van vezeloptiek een lichtverouderingsexperiment worden uitgevoerd aan een heel klein deel (~ 0,25 mm2) van het objectoppervlak.

Instrument

Wereldwijd experimenteren verschillende onderzoekers met microfading. Ondanks belangrijke vorderingen blijken echter verschillende drempels de toepassing van de techniek in tentoonstellingssituaties in de weg te staan. Een gebruikersvriendelijk, draagbaar en betrouwbaar instrument zou curatoren kunnen helpen om vooraf te lichtgevoelige objecten aan te wijzen, ondoelmatige roulatiefrequentie van tentoonstellingsobjecten te voorkomen en tentoonstellingen aantrekkelijker te verlichten. Om die reden is in dit project een prototype ontwikkeld met een nieuw en robuust optisch design.