print this page

Play BKR Eindhoven

Inzet van sociale media om een collectie beter toegankelijk te maken.

Tussen 1949 en 1987 verwierf de Nederlandse overheid via de BKR-regeling ruim een half miljoen kunstwerken, die in de regel slechts summier zijn geregistreerd. Is het mogelijk om de toegankelijkheid en de waardering van deze collectie te vergroten door de inzet van het publiek via sociale media?  

Bij het touchscreen met de BKR Eindhoven-website en blog.

Bij het touchscreen met de BKR Eindhoven-website en -blog.

De BKR zou je het grootste Nederlandse verzamelproject ooit kunnen noemen. De Beeldende Kunstenaars Regeling voorzag tussen 1949 en 1987 Nederlandse kunstenaars van een inkomen in ruil voor hun kunstwerken. Zo'n verzameling moderne en hedendaagse kunst is uniek in de wereld, maar de collectie is moeilijk toegankelijk doordat veel werken verspreid zijn geraakt over openbare gebouwen. Sommige zijn opgeslagen in depots, bijvoorbeeld bij de RCE (voorheen ICN) in Rijswijk, die de BKR-collectie van de rijksoverheid beheert. 

Sociale media

In het kader van de tentoonstellingsreeks Play Van Abbe speelde de RCE met de mogelijkheden om de BKR-collectie uit Eindhoven toegankelijker te maken. Samen met het Van Abbemuseum werd gedurende een jaar (juli 2010-juli 2011) op verschillende manieren  onderzoek gedaan naar de collectie. Een van de eerste vragen in het project was waar alle BKR-werken gebleven waren. Diverse instellingen die werken van de gemeente Eindhoven in bruikleen en uiteindelijk in eigendom hadden gekregen, zijn bezocht. Voorbeeld zijn de GGZ Eindhoven, het Maxima Medisch Centrum en het ROC. De kunstwerken zijn zoveel mogelijk gefotografeerd en vervolgens opgenomen in de grote BKR Eindhoven-catalogus op Flickr. Verder werd gebruikgemaakt van een blog, Vimeo, Facebook, Twitter en Wikipedia.

Maar er werden nog meer 'wegen naar toegankelijkheid' onderzocht.

Democratisering

Welke zeggenschap heeft de burger over de kunstwerken die in zijn naam worden aangekocht en beheerd? In Play BKR Eindhoven is geëxperimenteerd met democratisering door ‘buitenstaanders’ zeggenschap te geven over de collectie. De medewerkers van de afdeling Collecties van de RCE en het publiek van het Van Abbemuseum werden gevraagd hun waardering aan te geven voor bepaalde kunstwerken. Op grond van hun keuze werd een selectie gemaakt. Beide groepen zijn in feite onmisbaar voor het functioneren van collecties, maar de heersende 'principes van het verzamelen' beperken in het algemeen hun zeggenschap over het gebruik van die collecties. Volgens die principes berust het exclusieve recht om te bepalen welk kunstwerk tentoongesteld wordt en welk kunstwerk in het depot blijft, bij de conservator.

Bij de mensen thuis

In Play BKR Eindhoven werden de rollen omgedraaid. Depotmedewerkers en museumbezoekers kozen de werken uit de BKR-collectie Eindhoven om te worden geëxposeerd - niet in het museum, maar bij de bezoekers thuis. In totaal werden 17 werken uitgeleend aan particuliere kunstliefhebbers. Zij stelden hun huis open voor publiek tijdens de open dag op 16 januari 2011. In april en mei van hetzelfde jaar kwamen alle geselecteerde werken bijeen op de tentoonstelling Uit de doeken in kunstinstelling De Krabbedans (in 2013 overigens opgeheven wegens stopzetting van de subsidie). Dat leverde een overzicht op van de kunst in Eindhoven van 1950 tot midden jaren 70.