print this page

Behandelingsbesluiten

Besluitvorming bij conserveringsstrategieën met de inzet van Metamorfoze-subsidies.

Nederlandse erfgoedinstellingen kunnen bij Metamorfoze, het Nationale Programma voor het Behoud van het Papieren Erfgoed, financiële ondersteuning aanvragen voor grootschalige digitalisering en conservering van papiercollecties van nationale betekenis.

Case Study NAI Rotterdam Bezoek

Casestudy bij het NAi in Rotterdam.

In overleg moeten hierbij belangrijke keuzes worden gemaakt ten aanzien van de selectie van materiaal, de uit te voeren conserveringsbehandelingen, en de wijze van digitaliseren. Deze keuzes zijn vooral moeilijk omdat geen behandeling zonder neveneffecten is.

Kwaliteit en kwantiteit

Nergens worden kwaliteit en kwantiteit zo direct met elkaar geconfronteerd als in de huidige (steeds verder digitaliserende) wereld van archieven en bibliotheken. Wat is kwaliteit bij behandeling van meters uniek en kwetsbaar archiefmateriaal? Om grip te krijgen op gedachten over de kwaliteit van conserveringsbehandelingen en om aanbevelingen te kunnen doen, bracht dit project via zes praktijkgevallen in kaart hoe Metamorfoze-subsidies werden ingezet.

Op grond van welke argumentatie werd tot welke behandelingsstrategie besloten? Wanneer? Door wie? Hoe verliep dat proces? En met welk resultaat?

Inzichten

De ervaringen van de onderzoekers in direct contact met restauratoren, collectiebeheerders en natuurlijk de objecten zelf, leverden belangrijke nieuwe inzichten op. De kans op een gunstig behandelingsresultaat wordt bepaald door de kwaliteit van de voorafgaande behandelingsbeslissing. De aandacht moet minder gericht zijn op de uitkomsten en meer op het besluitvormingsproces. Analyse van de beslissing maakt het mogelijk de zwakste schakel aan te wijzen en hier te zoeken naar ruimte voor verbetering.

Beslissingskwaliteit

De zes elementen van beslissingskwaliteit zijn:

Dit geheel aan vragen moet iteratief beantwoord worden. Het antwoord op één vraag roept nieuwe inzichten op bij een andere. Zo bleek bijvoorbeeld bij onderzoek naar neveneffecten bij verschillende behandelingen dat in vrijwel alle gevallen een expliciete inschatting van het uitgangsrisico ontbrak. Hierdoor was afweging van de voor- en nadelen van de behandelingsstrategie onmogelijk.

Driemaal 'ja'

Wat betreft de risico-technische aspecten van conserveringsbeslissingen leidt deze wijze van analyseren tot het bondige 'triple-yes'-principe. Een conserveringsbehandeling is alleen dan verstandig als de volgende drie vragen met 'ja' beantwoord kunnen worden: